Trong hoạt động sản xuất tại doanh nghiệp thì lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất là yếu tố rất quan trọng ảnh hưởng qua lại và có quan hệ chặt chẽ với nhau để tạo ra hàng hóa, sản phẩm đáp ứng nhu cầu cuộc sống hàng ngày. Bạn đang thắc mắc quan hệ sản xuất là gì, mối quan hệ giữa quan hệ sản xuất và lực lượng sản xuất như thế nào. Bài viết dưới đây sẽ giải đáp cho bạn chi tiết về nội dung này.
- Khái niệm
Quan hệ sản xuất là quan hệ giữa người với người thể hiện trong hoạt động sản xuất vật chất, hàng hóa. Quan hệ sản xuất theo nghĩa chung nhất, là yếu tố quan trọng thuộc phương thức sản xuất, còn là quan hệ kinh tế của một hình thái kinh tế xã hội cụ thể. Quan hệ giữa người với người thể hiện trong quan hệ sản xuất bao giờ cũng thể hiện bản chất và tính chất quan hệ lao động, còn góc độ chung thì thể hiện bản chất, hình thái kinh tế xã hội cụ thể nào đó. Ngoài ra, quan hệ sản xuất còn có tính khách quan nhưng độc lập so với nhận thức của con người.
- Kết cấu của quan hệ sản xuất
Quan hệ sản xuất được tạo thành từ ba mặt sau:
Mối quan hệ giữa tổ chức và quản lý sản xuất: là mối quan hệ giữa một nhóm người trong tổ chức sản xuất, phân công lao động. Mối quan hệ này có vai trò quan trọng góp phần quyết định trực tiếp đến hiệu quả, quy mô, tốc độ phát triển của nền sản xuất, có khả năng xúc tiến hay trì hoãn sự phát triển của nền sản xuất xã hội.
Sở hữu tư liệu sản xuất: là thể hiện quan hệ giữa những nhóm người chiếm hữu, sử dụng tư liệu sản xuất xã hội. Nó là quan hệ ban đầu từ cơ bản đến trung tâm luôn giữ vai trò không thể thiếu, quyết định các mối quan hệ khác của quan hệ sản xuất. Vì lực lượng xã hội nắm giữ tư liệu vật chất quan trọng của hoạt động sản xuất sẽ xác định phương hướng của quản lý hoạt động sản xuất và tiến hành phân phối sản phẩm ra bên ngoài. Theo lịch sử, quyền sở hữu tư liệu sản xuất thể hiện khái quát qua hai hình thức sau là sở hữu xã hội, sở hữu tư nhân về tư liệu sản xuất.
Quan hệ phân phối hàng hóa: là quan hệ giữa nhóm người trong việc phân chia sản phẩm lao động xã hội, thể hiện hình thái và mức độ của hàng hóa vật chất mà các nhóm người trực tiếp được hưởng. Quan hệ có vai trò rất quan trọng, liên quan trực tiếp đến lợi ích của mỗi người, nó tác động đến thúc đẩy tốc độ, nhịp điệu của sản xuất và định hướng phát triển đời sống xã hội, tăng trưởng kinh tế. Bên cạnh đó, nó có thể kìm hãm làm ảnh hưởng đến quá trình sản xuất.
Trong cả ba mặt cơ bản của quan hệ sản xuất đều ảnh hưởng lẫn nhau, quan hệ sở hữu tư liệu sản xuất đóng vai trò quan trọng nhất đối với quan hệ sản xuất.
- Mối quan hệ giữa quan hệ sản xuất và lực lượng sản xuất
Quan hệ thống nhất biện chứng, thể hiện quan hệ sản xuất được lực lượng sản xuất quyết định và lực lượng sản xuất chịu tác động của quan hệ sản xuất. Đây là hai khía cạnh cơ bản và không thể tránh khỏi trong sản xuất. Trong cuộc sống ngày nay không thể kết hợp các yếu tố của hoạt động sản xuất để tạo ra khả năng thực tế để biến đổi các đối tượng từ những nguyên liệu tự nhiên không xuất hiện dưới hình thức kinh tế cụ thể.
Quan hệ nhất thể hóa có khả năng biến thành mặt đối lập và tạo thành mâu thuẫn. Lực lượng sản xuất khi phát triển đến mức độ nào đó có tác động xóa bỏ mối quan hệ này. Hình thái kinh tế đôi khi là sự triệt tiêu sức mạnh của lực lượng sản xuất, vì vậy cần phải thiết lập một hệ thống thống nhất giữa chúng, trên cơ sở nguyên tắc quan hệ sản xuất phải phù hợp với nhu cầu.
Như vậy, bài viết trên là toàn bộ thông tin về quan hệ sản xuất là gì, kết cấu và mối quan hệ giữa quan hệ sản xuất và lực lượng sản xuất mà chúng tôi cung cấp đến bạn. Hy vọng đã giải đáp thắc mắc giúp bạn và giúp ích cho công việc hiện tại của bạn.